Kamis, 09 Juni 2011

menulis paragraf narasi

Paragraf Narasi Ekspositoris

Contoh Paragraf Narasi Ekspositoris.
Paragraf Narasi Espositoris disebut juga Narasi Teknis adalah karangan yang mencoba menyajikan sebuah peristiwa kepada pembaca apa adanya.

Aku berjalan menuju halaman rumah-rumah yang sunyi. Aku terus berjalan d kota kecil yang sunyi, hingga kutemukan patung sepeda-sepedaan di tengah taman. Ada seorang gadis berbaju hijau mengintipku dari balik rerimbun daun. Aku mengejarnya. Lantas, ia berhenti di salah satu sudut taman. Kami berpandang-pandangan sebelum aku tahu ia benar-benar hilang. Bolak-balik aku mencoba untuk mencarinya. Sebelum aku benar-benar menemukannya, dering jam weker cukup mengejutkanku. Cahaya matahari sudah menerobos masuk jendela kamarku.

Keterangan:
rumah-rumah, benar-benar  kata ulang utuh/penih
sepeda-sepedaan kata ulang berimbuhan
rerimbun kata ulang dwi purwo/parsial
berpandang-pandangan kata ulang sebagian
bolak-balik kata ulang berubah bunyi

Data dukung:
DESKRIPSI DAN NARASI

A. Deskripsi
            Deskripsi adalah salah satu jenis karangan yang melukiskan suatu objek sesuai dengan keadaan yang sebenarnya sehingga pembaca dapat melihat, mendengar, merasakan, mencium secara imajinatif apa yang dilihat, didengar, dirasakan, dan dicium oleh penulis tentang objek yang dimaksud.
            Deskripsi dibagi menjadi dua, yaitu:
1.      Deskripsi sastra, yaitu deskripsi yang menimbulkan imajinasi, kesan, dan pengaruh kepada para pembaca.
Contoh:
Ing desa Sungapan ana salah sawijinging wong , sugih mblegedhu, arane Pak Arja. Minangka anak tilas  Lurah jaman Walanda. Mesthi wae bandha tinggalane wong tuwane akeh. Sawahe jembar ngilak-ilak, nyandhak telung hektar. During pekarangane, dalah raja kaya wujud kebo, sapi, wedhus. Mas-masan, inten barleyan, yen diwadhahi nganti saberuk.
(Djaka Lodhang No. 16, edisi Sabtu Paing, 17 September 2005, taun XXXV, hal.44)

       KOREKSI DENING DYAH NOVIYANITA : untuk deskripsi sastra sudah benar.

2.      Deskripsi ekspositoris atau deskripsi teknis, yaitu deskripsi yang tidak menimbulkan imajinasi, kesan, dan pengaruh kepada pembaca.
      Contoh:
Tales uga bias urip kanthi becik ing pekarangan, sawah utawi tegal, seka papan cendhek papan rata nganti papan kang dhuwure 1400 meter saka gisiking samodra. Senajan kalebu tenduran sing uripan gampang urip, nanging tales uga butuh lahan lemah sing subur lan mawur. Tanduran tales mbutuhake banyu sing cukup utawa butuh teles, mula iku tales bias urip becik ana papan kang umes. Sinaring surya uga diperlokake supaya bias mbangun umbi sagedhe-gedhene. Bibit sing dditandur migunakake anakan sing isih enom sing dhuwure udakara 30-40 cm
 (Djaka Lodang No 27, edisi Sabtu Pon, 2 Desember 2007, taun XXXVI, hal. 26).

KOREKSI DENING DYAH NOVIYANITA : untuk deskripsi ekspositoris sudah benar.
B. Narasi

            Narasi adalah karangan yang berkenaan dengannrangkaian pristiwa. Tujuannya adalah mengatakan kepada pembaca apa-apa yang terjadi. Macam-macam narasi ada empat, yaitu:
1. Otobiografi dan Biografi
            Pola yang diikuti dalam narasi ini adalah penderetan dari perjalanan hidup yang bersangkutan atau pengurutan dari peristiwa-peristiwa yang dialaminya.
Contoh:
Kaya Aminah, anake mbarep mung trima dadi buruh njahit ing sawijining perusahaan konveksi, amarga dheweke mung mogul kelas loro SMA. Karmin kang nomer loro ya padha wae saiki dadi buruh bangunan ing Jakarta. Terus Faizah, anake nomer telu ya mbakyu ragil milih dadi tenaga kerja wanita (TKW) ing Malaysia. Lan pranyata dadi TKW iku bias nulung ekonomi keuargane. Paling ora saka asileanggone dadi TKW, Faizah bias nukokake televise, setrika listrik, melu urun mbangun omah lan pasang listrik.
(Djaka Lodang No 27, edisi Sabtu Pon, 2 Desember 2007, taun XXXVI, hal. 40).

KOREKSI DENING DYAH NOVIYANITA : untuk narasi otobiografi menurut saya masih salah karena tidak menceritakan tetang pengalaman hidup satu orang tetapi beberapa orang yaitu Aminah, Faizah.

2. Anekdot dan Insiden
            Anekdot adalah sebuah narasi pendek dengan tujuan mengemukakan karakteristik seseorang atau suatu tempat yang menarik. Insiden merupakan suatu cerita yang utuh, tetapi perhatiannya ditujukan kepada aksi yang tidak biasa, nyata, atau ditujukan pada penyorotan aksi itu sendiri.
Contoh:
            Aku mesem lan ing batin ngguyu kemekelan. Aku ngerti yen keponakanku iku mau karem banget mangan sale pisang. Kanthi alon-alon takkandhani.
“Huss, iku ora dodol sale pisang, nanging “sale” iku tembung basa Inggris, kang tegese adol sarana obral. Dadi sing didol ya pakean sing munthuk-munthuk iku, dudu sale pisang.
Keponakanku mung meneng wae, nanging manthuk-manthuk, sajake wis mangerti marang kang dikarepake tulisan mau.
(Djaka Lodang No 27, edisi Sabtu Pon, 2 Desember 2007, taun XXXVI, hal. 36).

KOREKSI DENING DYAH NOVI : SALAH KARENA KARAKTERISTIK ATAUPUN TEMPAT YANG MENARIK TIDAK DICERITAKAN.



3. Sketsa
            Bertujuan menyajikan secara efektif dan cepat yang menonjol dari sesuatu hal, tetapi bukan suatu deskripsi yang penuh.
Contoh:
      Salah sawijining pengobatan non-medis kang klebu aneh, aeng, lan ora mlebu nalar katindakake dening Pak Warto Rusu, priya kelairan taun 1942, warga dhusun Suru, Kelurahan Kemadang, Kecamatan Tanjungsari, Gunungkidul, Yogyakarta. Wiwit taun 1966 tekan dina iki Pak Warto nggeluti kegiatan mingaka pengobat “ora mlebu nalar” mau. Amarga anggone ngobati si pasien ora perlu digawa menyang papan prakteke Pak Warto. Cukup ana ngomahe dhewe-dhewe. Sing dilayani dening Pak Warto mung mligi pasien kang nandang lara perangan tulang/balung, upamane keseleo, tulang retak utawa patah, lan sapanunggalane.
(Djaka Lodang no 27, edisi Sabtu Pon, 2 Desember 2007, taun XXXVI, hal. 8).
Koreksi dening Dyah Novi : sudah benar hanya saja tentang asal usul terlalu mendetail.

4. Profil
            Yaitu kombinasi dari narasi, deskripsi, dan eksposisi dalam proporsi yang berbeda-beda.
Contoh:
      Pasanggrahan kasebut dumunung ana ing palemahan kang jembare kurang luwih 7 hektar, mapan ing Boyolali sisih kulon. Utawa saka kutha Boyolali mengulon liwat jalur SSB (Selo-Selo-Borobudor), kurang lewih 7 kilometer. Tekan tugu Paras banjur ngidul sethithik. Wewangunan kuna wujud pesanggrahan iku biyen nate ‘dibumi-hanguskan’ utawa diobong dening Kumpeni Walanda, nalika perang Kemerdikaan II, taun 1948. wondene wujude kadidene huruf ’U’ kang kapantha dadi pirang-pirang ruwangan, ing antarane: ruwangan kagem Susuhunan  Paku Buwana X minangka bangunan utama, ruwang sare, ruwang dhahar, ruwang kesenian, taman , kolam, lan sapanunggalane.
(Sempulur No.18, edisi Desember/V/2006, hal. 36)

Koreksi dening : sudah benar.

Contoh lain (Membuat sendiri)
DESKRIPSI
a.       Deskripsi Sastra
Museum Sonobudoyo utawa arane kang baku Museum Negeri Sonobudoyo, iki mapan ing sisih lor Alun-Alun Kraton Yogyakarta, utawa ing jalan trikora No.6 Yogyakarta. Kabangun nalika taun 1935, kanthi cakrik arsitektur Jawa, mawa gapura kang wujude ngemperi gapura Masjid Kudus. Gapura iki pinangka panyambung bangunan pendhapa lan dalem joglo ageng kang kabeh mujudake gegambaran arsitektur bangunan kang endah. Mila menawi panjenengan dhateng Yogyakarta, ampun kesupen pinarak wonten ing Museum Sosobudoyo kanggo mirsani apa wae ta kang kasimpen ana ing Museum Sosobudoyo?
Koreksi dening dyah novi : salah karena bukan deskripsi sastra tetapi deskripsi ekspositoris.

b.      Deskripsi Ekspositoris atau Deskripsi Teknis
Ambarketawang  iku salah sawijining desa, saka limang desa ing wilayah Kecamatan Gamping, Kabupaten Sleman, Yogyakarta. Saka punjere kutha Yogya, kurang lewih 5 kilometer arah ngulon, jalur kang tumuju menyang Wates. Ing desa iki ana tlatah padhusunan kang arane tlaga, iya ing papan iki ana pusat peninggalan sejarah kang dadi Pesanggrahan utawa kraton sawentara Kasultanan Ngayogyakarta, sadurunge 7 Oktober 1756. antarane desa Tlaga lan desa Ambarketawang ora bisa dipisahake, awit kekarone ngandhut riwayat sejarah lan crita legendha.
Koreksi dening dyah novi : benar.

NARASI
a.       Otobiografi dan Biografi
Sisihane Mas Marjuki, Martini, saiki lagi ana ing satengahing urip lan patine, amarga dheweke lagi nglairake si jabang bayi, bakal anak kinasihe. Ora let suwe Mas Marjuki keprung swara tangise si jabang bayi kang lagi wae lair. Sawise kuwi Martini isih kudu nahan awak sing isih lemes merga bubar nglairake. Mula dheweke kudu ngaso dhisik. Sadurunge dheweke nglakoni pakaryan liyane.
Koreksi dening dyah novi : salah karena tidak menceritakan satu orang saja tetapi banyak.

b.      Anekdot dan Insiden
Sawijining dina bulikku ngejak putrane blanja bahan-bahan roti neng cedhak stasiun Tugu. Sawise blanja terus arep neng pasar Beringharjo, mulane golek “jalan pintas” sing cedhak, bablas ngetan jedhul dalan Malioboro, ee… ndilalah ketemu patroli pulisi, mak jegagig putrane bulikku kaget diendheg Pak Polisi amerga ana tandha larangan kok nekat bablas wae. STNKne dijaluk terus didhawuhi neng kantor pulisi.
Koreksi : benar.

c.       Sketsa
Akeh masyarakat kang golek pangan saka kasil mburu kewan alas. Warga kang mburu kewan alas iku biasane mangkat ba’da dhuhur. Kadang-kadang mangkat mung ijen lan ngawa bekal kanggo neng alas. Rega kewan alas werna-werna, ana sing 20.000, 60.000, malah kadang nek oleh babi utawa celeng isa payu 400.000 nganti 500.000 ewu. 
Koreksi : benar.
d.      Profil
Ana ing kalodhangan iki Pak Sumitro minangka Pangarsaning Dhusun Tegal Rejo iki arep mbabar pidhatone kang magepokan karo program nandur wit-witan kang bisa kanggo nyegah anane banjir lan tanah longsor. Dene wit-witan kang arep ditandur yaiku wit Jati, wit Mahoni, lan isih ana wii-witan liyane kang awujud wit gedhe. Dene sabanjure arep dianakake program ngrawat papan kang dinggo nandur sarta ngrawat wit-witang kang ditandur mau.

Tidak ada komentar:

Posting Komentar